Eerlijk verdelen, eerlijk zeggen, eerlijk leven, eerlijk zijn. Eerlijkheid heeft een positieve smaak en staat hoog in het vaandel van idealisten, relatietherapeuten en misdaadbestrijders.
Schadelijk
Maar zoals met alles, kan eerlijkheid ook doorschieten in een richting die juist schadelijk is. Ja, ook eerlijkheid kan vernietigend zijn, zeker als het als wapen wordt gebruikt om de macht te grijpen in het contact.
Vertrapt
Zo kan het wel mooi klinken om te zeggen ‘tja, eerlijk gezegd ben ik nogal boos omdat ik mijn baan kwijt ben en jij nog wel kunt werken’, maar feit is dat daarmee het geluk van de ander wordt vertrapt.
Persoonlijk
Dezelfde emotioneel eerlijke mensen presteren het vaak ook nog eens om te zeggen: ‘Kijk, het is niet persoonlijk bedoeld, maar elke keer als ik jou zie, doet het mij pijn om te beseffen dat ik er niet meer bij hoor’.
Fatsoen
Onzinnige opmerking natuurlijk: alsof het mogelijk is om een dergelijke uitspraak onpersoonlijk op te vatten. Nee, emotioneel eerlijke mensen missen doorgaans het besef wat de normale grenzen zijn van relationeel fatsoen.
Smakeloos
Zo kan het best zijn dat u bij vrienden een maaltijd nuttigt en denkt ‘wat een smakeloze vette hap’. Dat mag u denken en dat mag u voelen. Smakeloos is het pas echt wanneer u hardop zegt wat u denkt. Erger nog, het is ronduit onbeschoft. Normaler en socialer is een leugentje om bestwil: ‘hmm, ik had niet zoveel pinda’s vooraf moeten eten; nu ben ik al vol’.
Vraag
Een gestelde vraag: ‘Moet je niet emotioneel eerlijk zijn en je partner gewoon vertellen hoe vaak je over andere relaties fantaseert en dat jij jezelf daar ook zo schuldig over voelt?’
Mogelijk antwoord is tweeledig:
1) zeg alles wat je denkt als je de verhouding om zeep wilt helpen; vooral als je de ander zo wilt kwetsen dat hij/zij er een punt achter zet.
2) nee, niks zeggen als de relatie je lief is; je kunt de ander niet gebruiken om jouw geweten te sussen. Emotionele eerlijkheid is ook de reden waarom ruzies zo gierend uit de hand kunnen lopen.
Geen moordkuil
Onder het motto ‘ik maak van mijn hart geen moordkuil’ worden uitspraken gedaan (‘zoals je nu kijkt, ben je net je moeder’) die zo krenkend zijn dat het vrijwel ondoenlijk is om de ander op een later tijdstip te ontkrenken. De schade is dusdanig dat het opgeslagen blijft in het emotionele geheugen (‘ik kan het je misschien vergeven, maar niet vergeten’).
Mooi
De mens is zo gemaakt dat hij in zijn eigen hoofd alles kan denken wat hij wil, zonder dat de ander daar weet van heeft. En dat is mooi. Want, als elke gedachte hoorbaar was, zou niemand meer met elkaar bevriend willen zijn.
Emotioneel eerlijk door Jeffrey Wijnberg. Bron: Telegraaf
