Dronken van verliefdheid? Dat kan wel degelijk zo blijkt uit een studie van de Universiteit van Birmingham. Zij tonen aan dat verliefdheid en alcohol dezelfde effecten hebben op ons sociale gedrag.
Bedwelmend
Het bedwelmende gevoel dat verliefdheid bij ons opwekt maakt het een geliefd thema in heel wat gedichten en songteksten. Dat er voor die gevoelsmatige vergelijking nu ook een wetenschappelijke basis bestaat wijst het onderzoek van de Universiteit van Birmingham uit. De onderzoekers gingen na wat de gelijkenissen waren tussen het effect van verliefdheid en de inname van alcohol. En wat blijkt? Zowel oxytocine, het hormoon dat in verhoogde dosis vrijkomt wanneer we verliefd zijn, evenals alcohol brengen gelijkwaardige processen in onze hersenen op gang.
Verliefd = knuffelhormoon
Oxytocine, ook wel knuffelhormoon genoemd, is een neurotransmitter die aangemaakt wordt in de hypothalamus in onze hersenen wanneer we in aangenaam sociaal contact staan met iemand anders. Onder meer positieve ervaringen als aankijken, knuffelen en aanraken doen de oxytocinespiegel stijgen, maar ook wanneer we verliefd zijnen tijdens het vrijen komt er een verhoogde dosis van de stof vrij.
Omdat oxytocine opgevangen wordt door ons limbisch systeem – dat deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor onze emoties – zorgt de stof ervoor dat we sociaal contact als plezierig ervaren. De stof speelt dan ook een belangrijke rol bij het uitbouwen van vriendschappen, het leggen van romantische relaties en bij seksuele activiteit.
Daarnaast remt oxytocine ook de activiteiten in de rechterhelft van onze amygdala af – dat deel in de hersenen dat verantwoordelijk is voor stressreacties en angstresponsen. Hoe meer oxytocine er vrij komt, hoe minder angstig we ons in sociale situaties zullen voelen en hoe minder we belemmerd worden door gevoelens van onzekerheid en schroom. “Oxytocine zet letterlijk een rem op precies die factoren die een vlot sociaal contact in de weg staan”, zegt Dr Ian Mitchell, hoofdonderzoeker van de studie.
Alcohol stimulerende werking
Omdat ook alcohol wel eens van deze sociaal stimulerende werking beticht wordt, besloot het team van Mitchell de impact van die stof op de hersenen eens te vergelijken met de werking van oxytocine. De resultaten zijn opmerkelijk: “Het lijkt erop dat beide stoffen wel verschillende receptoren in de hersenen activeren, maar er toch vergelijkbare processen in werking doen treden”, zegt Mitchell. Zo hebben de stoffen beide een remmende invloed op de mate waarin we angst en stress voelen in sociaal ‘spannende’ situaties, zoals een sollicitatiegesprek of een date.
Indrinken voor een date
Dat mensen zich voor een date of moeilijke confrontatie al eens wat ‘moed durven indrinken’, lijkt dan ook geen abnormale en zelfs vrij effectieve maatregel.
Toch raden de onderzoekers een oxytocinekuur of een vleugje alcohol niet meteen aan in de bestrijding van ‘sociale vrees’. Beide stoffen zouden naast de reeds gekende gezondheidsrisico’s ook nog een aantal andere negatieve effecten op socio-cognitief vlak hebben. Zo zouden mensen er agressief van kunnen worden, zou het een pocherige en opschepperige houding teweeg kunnen brengen en zou het jaloezie veroorzaken ten opzichte van mensen die de ‘gebruiker’ in kwestie als zijn concurrenten beschouwt. Daarnaast zouden mensen zich ook meer gaan hechten aan de eigen in-groep, en zich vijandiger gaan gedragen naar andere groepen toe.
Vertrouwen
Tot slot hebben beide stoffen ook een impact op de manier waarop we in contact staan met andere mensen. Zowel alcohol als oxytocine versterkt het gevoel van vertrouwen dat we in de ander hebben. In sommige situaties kan dat bevorderlijk werken, omdat het een onnodige laag van sociale remming wegneemt. Het kan echter ook minder gunstig uitdraaien: de angstgevoelens die er normaliter voor moeten zorgen dat we ons ver van al te netelige situaties verwijderd houden, worden immers getemperd. Daardoor gaan mensen soms extra en overbodige risico’s nemen, met alle gevolgen van dien
